چکیده:
روزنامه های برون مرزی و در تبعید عصر قاجار ، بی
تردید نقش برجسته و تعیین کننده ای در آشنایی ایرانیان و به ویژه روشنفکران و
اندیشه گران ایرانی با تجدد و مفاهیم بنیادین سیاسی و اجتماعی اروپا ، که زمینه
ساز تحولات بزرگ سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی غرب هستند ،ایفاء نمودند.از میان این
روزنامه ها، روزنامه اختر که در استانبول به پایمردی برخی ایرانیان ترقی خواه و
آزادی طلب منتشر می شد در تبیین و تشریح مفاهیم و اندیشه های جدید سیاسی و اجتماعی
اروپا با تأکید بر عصر روشنگری و زمینه های فکری انقلاب کبیر فرانسه و انتقال آنها
به زبان ساده برای ایرانیان و روشفکران ایرانی نقش اساسی و محوری ایفاء نمود.
رسالت روزنامه اختر در آگاهی بخشی و بیداری فکری جامعه ایران تعریف شده بود.
نویسندگان اختر در کنار انتقاد از وضع سیاسی و اجتماعی ایران دوره ناصری و نقد
ساختار دولت ، در ترویج و تبلیغ مفاهیمی چون قانون و آزادی، ساختار دولتهای جدید
اروپایی و مهمتر از همه تبیین مفاهیم و
شعارهای اصلی انقلاب فرانسه سعی وافری داشتند. نوشته های اختر در بیداری فکری
گروههایی از جامعه ایران وآشنایی آنان با تحولات جدید و اندیشه های نوین ونیز در
برخی حرکتهای تندروانه در انقلاب مشروطیت ایران موثر افتاد. این مقاله رویکرد
روزنامه اختر به اندیشه های سیاسی- اجتماعی عصر روشنگری و انقلاب فرانسه وانتقال
آن به ایران را ، به بررسی نشسته است.
واژگان کلیدی :روزنامهاختر ، عصر روشنگری ، انقلاب
کبیر فرانسه ، انقلاب مشروطیت ، اندیشه های جدید.
)