1گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران
2گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه الزهرا، تهران،
چکیده
رضاخان در سالهای پس از کودتا و آغاز دستیابی به سلطنت حداقل به ظاهر رفتاری مذهبی از خود بروز می‌داد و تظاهر به مذهب می‌کرد، اما رفتار او از حدود سال های 1306ش تغییر یافت و کم کم دست به سخت گیری علیه برخی مراسم مذهبی و اقدامات روحانیون زد. رضاشاه تحت تأثیر همتای ترک خود آتاتورک دین و روحانیت را مانع تجدد و نوسازی می دید. و با نوسازی در ارتش ونظام اداری، نظام حقوقی وساختارآموزشی وحتی در سازمان اوقاف و نیز نوسازی در ساختار قدرت و دربار به دنبال ساختن ایرانی نو بود که در آن نقش دین و روحانیت کم رنگ‌تر باشد. آیا رضاشاه در طول پادشاهی، به طور یک نواخت با دین و علمای دینی روبه رو شده یا رفتار او در مقابل پدیده ی دین و روحانیون مذهبی در طول سالیان، دچار تغییر و تحول گردیده است. تنها می توان تا همین حد به قضاوت نشست که به هر دلیل، در سال های اولیه ی به قدرت رسیدن رضاخان، دین برای او اهمیت داشته، و روحانیت و مذهب شایسته ی احترام بوده است، اما به تدریج نحوه ی مواجهه ی رضاشاه با دین تحت الشعاع قدرت یابی او قرار می گیرد. پژوهش حاضر درپی پاسخ به این سؤال اصلی است که به راستی چرا رضاخان در برهه ای از زمان سیاست مذهبی خود را تغییر داد؟ اگر او تا مقطعی تظاهر مذهبی داشت، چرا دیگر آن را ادامه نداد، بلکه به سیاست تقابل با مذهب و روحانیت روی آورد؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی و تحلیلی در نظر دارد به چالشهای بین روحانیون و رضاشاه و دلایل مخالفت این دو جناح بپردازد.
1PhD student of history Islamic Azad University, Shabestar , Iran
2Assistant Professor of History Alzahra University, Tehran , Iran
چکیده [English]
Abstract After the coup and accessing sultane, Reza shah at least apparently showed a religious behavior. But his behavior change from 1306 and gradually showed severity against some religious ceremonies and spiritualties' actions. Reza shah, influenced by his counterpart ataturk, considered religious and denomination as a barrier for revival and modernization and desired building a modern iran by modernization in army, administration system , Law system, and education and even conseration organization and renewing power and court structures in which religion and spiritualty had a loe function. Is Reza shah encountered uniformally with religion and religious ulens or hid behavior has change during years? It can only be judged that for any reason in early years of Reza shah sultanate, religion has been important and spiritualty has been respectabke but gradually hus behavioe is influenced by his power seeking behavior. Current study wants to answer this question in fact why Reza shah change his religious trend why he didn't continue that but also he change toward contrasting with a descriptive-analytic procedure considers challenges between spiritualties and Reza shah and reason of the contrast between these two wings.
ابتدای صفحه